بررسی تاثیر عوامل سیاسی و ریسک پذیری در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در چارچوب بازاریابی بین المللی (تاکید در صنعت نفت و گاز ایران)

سرمایه‏گذاری مستقیم خارجی یکی از اصلی ترین منابع تامین مالی برای تمامی کشورها می باشد. این منبع را عوامل متفاوتی تحت تاثیر و نوسان قرار می دهند. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر عوامل سیاسی و ریسک پذیری در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در چارچوب بازاریابی بین المللی در این صنعت و افزایش این منابع بر اساس ابزارهای بازاریابی بین المللی می پردازد. برای ارزیابی تاثیر عوامل سیاسی و ریسک پذیری در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی، از یک مدل جامع اقتصادسنجی استفاده می شود. شاخصهای اقتصادی اساسی که در این مدل به کار رفته اند، عبارتند از درآمد سرانه، شاخص تجمیع و تجهیز سرمایه در بازارهای مالی، نرخ مالیات بر درآمد، شاخص درجه باز بودن اقتصاد، همچنین متغیرهای سیاسی و حکمرانی شامل: شفافیت و پاسخگویی دولت، ثبات سیاسی بدون خشونت، اثربخشی دولت، کیفیت تنظیم¬گری مقررات، تأمین قضایی و سیستم قضایی کارا و کنترل فساد. با توجه به اینکه برخی از متغیرهای مدل، دارای بعد زمان و برخی دیگر دارای دو بعد (زمان و مکان) هستند، برای تجزیه و تحلیل آنها از الگوی داده های ترکیبی (پانل دیتا ) استفاده گردید. همچنین در این تحقیق با توجه به انواع الگوهای داده های ترکیبی از روش حداقل مربعات وزنی (gls) استفاده شده است. به منظور راستی آزمایی نتایج و پاسخ به برخی از ابهامات و سوالات باقیمانده و برای تکمیل بیشتر پژوهش از روش دلفی و مصاحبه با اساتید و صاحبنظران استفاده شده است. اندازه یک کشور با خالص جریان ورودی fdi همبستگی مثبت و معناداری دارد. آشنایی و شناخت خارجی¬ها با آداب و رسوم، قوانین و مقررات، فرصت¬های سرمایه¬گذاری کشورهای مقصد، کاهش عدم تقارن اطلاعات و شفافیت بیشتر بر جریان ورودی fdi مثبت می باشد. رابطه بین شاخص درجه باز بودن اقتصاد و خالص جریان ورودی fdi مثبت و معنادار است. اثر شاخص شفافیت و پاسخگویی و کنترل فساد بر خالص جریان ورودی fdi در کشورهای تحریم شده مثبت و معنادار است. همچنین کنترل فساد و عدم استفاده از قدرت قانونی در جهت امیال و منافع شخصی در کشورهای در حال توسعه مورد بررسی، اثر مثبتی بر جریان fdi و تأمین منابع مالی پروژه¬های سرمایه¬گذاری داخلی در این کشورها دارد، رابطه بین شاخص ثبات سیاسی و خالص جریان ورودی fdiدر کشورهای توسعه¬یافته مثبت و به لحاظ آماری معنادار است. همبستگی بین شاخص¬های اثربخشی دولت در انجام وظایف محول شده، کیفیت مقررات و متغیر خالص جریان ورودی fdi در کشورهای تحریم شده منفی و معنادار و در کشورهای توسعه¬یافته مثبت و بی¬معنا است. حساسیت خالص جریان ورودی fdi نسبت به تغییرات شاخص تأمین قضایی و کارآمدی دستگاه قضایی و دادگستری در هر دو گروه مورد بررسی منفی است، به¬ نحوی که به لحاظ آماری تنها در کشورهای توسعه¬یافته معنادار و در کشورهای تحریم شده بی¬معنا می¬باشد. بر اساس یافته ها، عوامل سیاسی جزء موثرترین فاکتورها در میزان جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی بوده و ریسک نیز یکی از عوامل انگیزشی مهم در این مقوله می باشد; که می توان با تغییر در میزان این فاکتورها به جذب بیشتر سرمایه خارجی دست یافته و برای تسهیل و افزایش مقدار این سرمایه از عوامل و ابزارهای بازاریابی در سطح بین الملل بهره برد. که در صنعت نفت و گاز با توجه به نظریات کارشناسان این حوزه با ایجاد تغییرات و تنوع در بسته های پیشنهادی به شرکتهای خارجی سرمایه گذار، و کاهش ریسک و افزایش تضمین سود دهی می توان بیشترین نتیجه را کسب کرد.